Năm nay đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với ngành công nghệ tài chính toàn cầu với nhiều sự kiện đáng chú ý – Bitcoin vừa mới trải qua lần halving thứ ba, sự xuất hiện của tiền kỹ thuật số Trung Quốc hay DC/EP, và Libra đã được đại tu nhằm mục tiêu ra mắt trước khi kết thúc năm. Ba gã khổng lồ này có khả năng đụng độ trong một trận chiến mà người chiến thắng sẽ đặt nền tảng cho tương lai của tiền tệ trong nhiều thập kỷ tới.
Bitcoin: Đồng tiền bởi nhân dân, vì nhân dân
Trong trận chiến này, Bitcoin có lợi thế về thời gian so với hai đối thủ, với hồ sơ hoàn hảo phản ánh sự tăng trưởng bền vững và bảo mật không thể xuyên thủng, trải dài hơn một thập kỷ. Tiền điện tử này sẽ sớm phải đối mặt với một bài kiểm tra lớn để chứng minh bản thân là tiền cứng, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế hiện tại, khi các ngân hàng trung ương đang bơm hàng nghìn tỷ đô la mới vào hệ thống để thúc đẩy nền kinh tế. Lượng thanh khoản dư thừa chưa từng có như vậy tràn ngập thị trường chắc chắn sẽ làm tăng nguy cơ mất ổn định tiền tệ và lạm phát trong trung và dài hạn.
Nguồn cung hạn chế và Thuộc tính Giá trị của Bitcoin sẽ đóng một vai trò lớn trong tình huống nào đó, đồng đô la Mỹ bắt đầu sụp đổ. Việc halving gần đây chỉ nhấn mạnh bản chất giảm phát của Bitcoin, làm giảm tỷ lệ lạm phát hàng năm của nó ngang bằng với vàng. Khi nguồn cung mới co lại, chỉ cần một sự tăng nhẹ trong nhu cầu có thể tác động tích cực đáng kể đến giá của nó. Nếu giá trị của Bitcoin tiếp tục tăng so với đô la, nhiều người sẽ cân nhắc việc chuyển sang Bitcoin vì nó có vẻ an toàn hơn để lưu trữ tài sản của họ.
Trong những tháng gần đây, tin tức về các quốc gia lạm phát phi mã như Venezuela và Iran, nơi Bitcoin đang được giao dịch với mức cao hơn nhiều so với thị trường thế giới, đã xuất hiện. Đây là một bằng chứng rõ ràng rằng mặc dù giá trị đồng tiền fiat sụt giảm, Bitcoin vẫn có thể duy trì giá trị của nó trước bất kỳ loại lạm phát nào.
Phân cấp là một tài sản cốt lõi khác của Bitcoin vì nó không thể bị tịch thu, đóng băng hoặc bị cấm như những gì chúng ta đã chứng kiến ở các quốc gia như Argentina và Lebanon. Môi trường kinh tế hiện tại đang thực sự cho thấy rằng vua của tiền điện tử là một vị cứu tinh thực sự cho người dân trong giai đoạn tuyệt vọng.
Libra: Chủ nghĩa tư bản và thị trường tự do
Kể từ khi Facebook tiết lộ kế hoạch tạo ra Libra vào năm 2019, đã có rất nhiều lời chỉ trích và can thiệp từ các cơ quan quản lý tài chính và chính phủ trên toàn cầu. Trước sự việc này, Facebook đã quyết định xem xét lại kế hoạch ban đầu của mình và cuối cùng đã đưa ra một phiên bản sửa đổi vào đầu năm 2020, thay thế kế hoạch ban đầu để ra mắt một stablecoin toàn cầu, thống nhất được hỗ trợ bởi nhiều loại tiền tệ fiat. Trước tiên là nhiều loại stablecoin, mỗi loại được neo bởi một đơn vị tiền tệ và thứ hai, một stablecoin toàn cầu được neo vào một rổ các loại stablecoin đơn lẻ khác nhau này.
Libra mới đặt mục tiêu trở thành một nền tảng cho các ngân hàng trung ương tạo ra đồng tiền kỹ thuật số có chủ quyền mới, neo vào các loại tiền tệ tương ứng của họ. Giai đoạn đầu tiên, các loại tiền tệ chính được hỗ trợ là USD, EURO, GBP và SGD.
Libra cũng đề xuất Libra Toàn cầu (Global Libra), đó là một loại stablecoin đa tiền tệ được neo vào các loại tiền tệ đơn lẻ đã nói ở trên. Global Libra cho phép người dùng tham gia vào hệ sinh thái Facebook, bao gồm cả người dùng Whatsapp và Instagram, có thể tự do gửi và nhận tiền dễ dàng như khi họ gửi biểu tượng cảm xúc vậy. Điều này mở ra cánh cửa mới cho các shop và nhà bán lẻ trên nền tảng Facebook, kinh doanh hàng hóa và dịch vụ của họ trên toàn thế giới mà không phải phụ thuộc vào thẻ tín dụng hoặc chuyển khoản ngân hàng
Hiện tại, Facebook đang trong quá trình xin giấy phép từ các cơ quan quản lý ở Mỹ và Thụy Sĩ. Cuối cùng, nỗ lực này sẽ biến Libra từ một tổ chức phi lợi nhuận sang một tổ chức tài chính được cấp phép.
Tuy nhiên, Global Libra sẽ phải tuân theo các quy tắc và quy định chặt chẽ hơn bao gồm Chống rửa tiền (AML) và Chống Tài trợ khủng bố (CFT). Các quy tắc được đặt ra cho các doanh nghiệp như ngân hàng thương mại, sàn giao dịch điện tử được cấp phép và không có giấy phép, cũng như các nhà cung cấp Super App, tất cả sẽ phải nhận được sự chấp thuận theo quy định trước khi kết nối với Global Libra.
Sức mạnh cốt lõi của Libra bắt nguồn từ cơ sở người dùng khổng lồ hơn 3 tỷ người trên toàn cầu, những người có khả năng nắm bắt các công nghệ mới mà Facebook cung cấp. Gã khổng lồ truyền thông xã hội dự kiến sẽ ra mắt các sản phẩm mới xoay quanh việc triển khai Libra.
Libra đại diện cho thế giới hiện đại của chủ nghĩa tư bản và thị trường tự do khi nó kết nối và thúc đẩy cạnh tranh mạnh mẽ hơn trong nền kinh tế thế giới. Một số quy tắc và quy định sẽ được áp dụng để giám sát các hoạt động đang diễn ra có thể ảnh hưởng đến quyền tự do của người dùng, nhưng các nền tảng được cấp phép và giám sát sẽ mang lại cảm giác an toàn mà nhiều người dùng ưa chuộng.
Nhân dân tệ Kỹ thuật số: Nỗ lực thay thế Đô la của Trung Quốc
Sau nhiều năm nghiên cứu và phát triển, đồng nhân dân tệ kỹ thuật số dưới tên ‘Tiền tệ kỹ thuật số/ Thanh toán điện tử’ (DC/EP) hiện đang tiến triển trong giai đoạn thử nghiệm. Tiền tệ vẫn nằm dưới sự kiểm soát hoàn toàn của ngân hàng trung ương Trung Quốc, và có thể được xem là định dạng kỹ thuật số của Nhân dân tệ.
Lý do đằng sau sự thúc đẩy DC/EP là để giảm chi phí trong việc duy trì tình trạng tiền giấy và tiền thật, đồng thời thúc đẩy lưu thông tiền mặt tốc độ cao hơn, từ đó thúc đẩy Tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Người dân sẽ có thể gửi và nhận tiền bằng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số ngay cả khi không có kết nối internet thông qua công nghệ NFC, cùng với nhiều lớp bảo vệ để ngăn chặn tiền giả.
Chính phủ sẽ tiếp tục duy trì toàn quyền kiểm soát nguồn cung tiền. Được trang bị big data và công nghệ AI, đảng cộng sản sẽ có thể theo dõi mọi giao dịch thực hiện bởi công dân của mình.
Trung Quốc đang dẫn đầu trong công cuộc phát triển một xã hội hoàn toàn không có tiền mặt. Công dân Trung Quốc khá đồng thuận với các giải pháp thanh toán kỹ thuật số từ việc sử dụng rộng rãi Alipay và WeChatPay, 2 ứng dụng có tổng cộng hơn hàng tỷ người dùng trên toàn thế giới.
Việc phát hành DC/EP sẽ không chỉ giúp hàng triệu người dân chưa thể tiếp cận ngân hàng sống ở các vùng nông thôn của Trung Quốc, mà còn lan rộng ảnh hưởng của Trung Quốc đến các quốc gia kém phát triển ở châu Á và châu Phi, thông qua Sáng kiến Vành đai (BRI).
Lịch sử hiện nay có thể là một bước ngoặt mà đồng nhân dân tệ kỹ thuật số được tạo ra để vượt qua tầm ảnh hưởng của đồng đô la Mỹ, tương tự như cách đồng đô la giành được ưu thế sau Thế chiến thứ hai. Cục dự trữ liên bang Hoa Kỳ sẽ phải thực hiện chính sách tiền tệ của mình rất cẩn trọng, vì việc không duy trì được giá trị của đồng đô la sẽ nhanh chóng khiến nó bị cuốn vào vòng xoáy siêu lạm phát không kiểm soát được.
Tạm kết
Cả ba loại tiền tệ thể hiện sức mạnh ở các khía cạnh khác nhau. Thứ nhất, Bitcoin đại diện cho một loại tiền tệ nguồn mở, phi tập trung mà mọi người có thể tìm đến nếu đồng tiền fiat tương ứng của quốc gia họ sụp đổ.
Facebook Libra có một cơ sở người dùng mạnh mẽ trên toàn thế giới và hiện sẵn sàng chơi theo các quy tắc do chính phủ đặt ra. Mặt khác, trong khi DC/EP có thể bị giới hạn sử dụng ở phạm vi nội địa trong vài năm đầu, chúng ta có thể mong đợi Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng của nó thông qua các chính sách tài chính và ngoại giao.
Cuộc chiến giành quyền thống trị tối cao đã bắt đầu, nhưng có một điều chắc chắn – thông qua các công nghệ và sản phẩm mới này, hơn 1,7 tỷ người không có tiếp cận ngân hàng trên toàn thế giới giờ đây có thể được tham gia vào một thế giới tài chính mới không biên giới.