ทำไม “ธนาคาร” ถึงต้องวิ่งเข้าหาสกุลเงินดิจิทัล

ข่าวใหญ่ในวงการการเงินในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาคงเป็นประเด็นที่ Paypal บริษัทรับชำระเงินออกไลน์รายใหญ่ของโลกได้ออกมาประกาศรับรองการซื้อขาย สกุลเงินดิจิทัล อย่างเช่นบิทคอยน์ หลังมีข่าวออกมาก่อนหน้านี้ว่าได้พัฒนาโนโลยีรองรับเป็นที่เรียบร้อย

ไม่นานจากนั้น DBS ซึ่งเป็นธนาคารขนาดใหญ่ที่สุดของสิงคโปร์ได้ออกมาประกาศเปิดตัวบริการซื้อขาย สกุลเงินดิจิทัล กับสกุลเงินหลักไม่ว่าจะเป็นสิงคโปร์ดอลลาร์และฮ่องกงดอลลาร์ รวมถึง JPMorgan ธนาคารระดับโลกที่ออกมาเปิดตัวสกุลเงินดิจิทัล JPM เป็นของตัวเอง 

ก่อนหน้านั้นธนาคารในสวิสเซอร์แลนด์บางแห่งได้เปิดรับฝากสกุลเงินดิจิทัลให้กับลูกค้าตลอดจนฟิเดลลิตี้ซึ่งเป็นบริษัทจัดการลงทุนรายใหญ่ของสหรัฐฯที่เปิดให้บริการ Custody สำหรับสกุลเงินดิจิทัล

สำหรับประเทศไทยก็มีความเคลื่อนไหวเช่นกันอย่าง KBTG ซึ่งเป็นบริษัทลูกทางด้านเทคโนโลยีของธนาคารกสิกรไทยที่ออกมาประกาศเข้าลงทุนในธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลร่วมกับตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยรวมถึง SCB10X ซึ่งเป็นบริษัทลูกทางด้านเทคโนโลยีของธนาคารไทยพาณิชย์ที่กำลังพัฒนาเทคโนโลยี DeFi 

ตั้งแต่ปี 2020 เป็นต้นมาเราได้เห็นภาพของการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของธุรกิจการเงิน แล้วทำไมธนาคารหรือสถาบันการเงินแบบดั้งเดิมถึงตัดสินใจมุ่งเข้าหา สกุลเงินดิจิทัล รวมถึงสินทรัพย์ดิจิทัล เราลองมาวิเคราะห์กันดู

ข้อแรก..เกราะป้องกัน Disruption เริ่มสิ้นมนต์ขลังด้วยเทคโนโลยี

ธนาคาร เคยได้ชื่อว่าเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่ถูกมองว่ามีโอกาสถูก Disrupt น้อยที่สุดจากการที่มีเกราะกำบังสุดแข็งแกร่งคุ้มครองอยู่นั่นคือ “กฎหมายและกฎระเบียบ” ที่ถูกสร้างขึ้นมานับร้อยๆปี ตลอดจนความเชื่อมั่นของผู้ใช้งาน

แต่หลายปีที่ผ่านมาเราได้เห็นแล้วว่า “เทคโนโลยี” กำลังทำให้กำแพงสุดแข็งแกร่งนั้นถูกเจาะทะลุเข้าไปเรื่อยๆ แม้จะยังมีผู้ต่อต้านแต่ก็เริ่มมีบางคนที่เห็นแล้วว่าการตั้งกำแพงสะกัดกั้นเทคโนโลยีใหม่ด้วยกฎระเบียบคงไม่อาจต้านทาน Comfort Zone ของตัวเองไว้ได้อีกไม่นานแล้ว จึงตัดสินใจเปิดรับสิ่งใหม่เข้ามาและปรับกฎเกณฑ์ให้ลงตัวระหว่างสิ่งเก่าที่ยังทรงคุณค่าและสิ่งใหม่ที่มีคุณค่าเช่นกัน

ข้อสอง..เพื่อลดต้นทุนทางการเงิน

โครงสร้างธุรกิจของสถาบันการเงินนอกเหนือจากการมุ่งสร้างรายได้ด้วยให้บริการทางการเงินและการลงทุนแล้ว การที่สามารถลดต้นทุนทางการเงินลงได้ก็จะส่งผลต่อกำไรที่เพิ่มขึ้นได้เช่นกัน เราจึงได้เห็นสถาบันการเงินทั่วโลกมุ่งพัฒนาแพลตฟอร์มที่มีความเป็นดิจิทัล ซึ่งเทคโนโลยีบล็อกเชนเป็นหนึ่งในเครื่องมือที่ช่วยให้ต้นทุนการปฎิบัติงานลดลงได้

เราจึงได้เห็นธนาคารกลางทั่วโลกที่มุ่งพัฒนาสกุลเงินดิจิทัลของตัวเองเพื่อที่จะลดต้นทุนทางการเงินในระบบลงและธนาคารพาณิชย์ที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลจึงต้องพัฒนาเทคโนโลยีบล็อกเชนขึ้นมาเพื่อรองรับสกุลเงินดิจิทัล

ข้อสาม..เป็นทางเลือกหากระบบการเงินดั้งเดิมล่มสลาย

การแพร่ระบาดของไวรัสโควิดจนทำให้เกิดการกระตุ้นเศรษฐกิจด้วยการพิมพ์เงินเข้าสู่ระบบจำนวนมหาศาลโดยธนาคารกลางใหญ่ของโลกเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้สกุลเงินหลักของโลกอ่อนค่าลงทั้งในระยะสั้นรวมถึงระยะยาว ตลอดจนสร้างความเสียหายให้กับธุรกิจธนาคารแบบดั้งเดิม

ลองมาดูการเปลี่ยนแปลงของมูลค่าสกุลเงินดิจิทัลเปรียบเทียบกับสกุลเงินดั้งเดิมตั้งแต่ต้นปี 2020 เป็นต้นมา Bitcoin สามารถสร้างผลตอบแทนได้ถึง 80% ส่วน Ethereum ก็สร้างผลตอบแทนได้ถึง 200% ขณะที่ค่าเงินดอลลาร์อ่อนค่าลง 3.5% เช่นเดียวกับหุ้นกลุ่มธนาคารแบบดั้งเดิมทั่วโลกที่มูลค่าลดลงอย่างมหาศาล สวนทางกับหุ้นบริษัท Paypal ที่เพิ่งประกาศเปิดรับซื้อขายสกุลเงินดิจิทัลที่ราคาหุ้นสามารถทำ All Time High

สถาบันการเงินบางแห่งจึงเริ่มมองออกว่าควรต้องปรับตัวเข้าหาสินทรัพย์รูปแบบใหม่แทนที่จะจมปลักกับสินทรัพย์และบริการรูปแบบเดิม แม้ช่วงแรกจะยังเป็นสัดส่วนที่ไม่สูงมาก แต่ก็มีแนวโน้มที่จะเติบโตได้ในระดับสูง

ข้อสี่..ปรับตัวตาม Mass Adoption

จำนวน Wallet ที่รองรับสกุลเงินดิจิทัลทั่วโลกมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องบ่งบอกว่าผู้ใช้งานทั่วไปมีการเข้าถึงสกุลเงินดิจิทัลเพิ่มมากขึ้น ตลอดจนความสนใจของนักลงทุนสถาบันที่มีต่อบิทคอยน์เพิ่มมากขึ้น ทำให้สถาบันการเงินต้องเริ่มปรับตัวตามความต้องการของลูกค้า

เช่นเดียวกับการที่ธนาคารกลางทั่วโลกที่กำลังพัฒนาสกุลเงินดิจิทัลของธนาคารกลาง (CBDC) ซึ่งในเฟสที่สองจะเริ่มขยายการใช้งานออกไปยังผู้ใช้งานทั่วไปนอกเหนือจากเฟสแรกซึ่งใช้ทำธุรกรรมระหว่างธนาคารกันเอง เป็นอีกหนึ่งตัวเร่งที่ทำให้ธนาคารพาณิชย์ต้องพัฒนาเทคโนโลยีขึ้นมาเพื่อเตรียมรองรับ

การที่ธนาคารหรือสถาบันการเงินดั้งเดิมกระโดดเข้ามายังสกุลเงินดิจิทัลในระยะยาวจะส่งผลดีต่ออุตสาหกรรมในแง่ของการเพิ่ม Mass Adoption ให้คนทั่วไปได้มีความมั่นใจในการใช้งานสกุลเงินดิจิทัลมากยิ่งขึ้น แม้ว่าจะตามมาด้วยกฎระเบียบข้อบังคับใหม่ๆ แต่ในระยะยาวย่อมส่งผลดีต่ออุตสาหกรรมนี้อย่างแน่นอน

อีกไม่กี่ปีจากนี้หรืออาจจะเร็วกว่านั้นเราจะสามารถเข้าถึงสกุลเงินดิจิทัลผ่านแอปพลิเคชั่นของธนาคารอย่างแน่นอน