Chính sách “tiêu thổ” với Libra của Facebook liệu có mở đường cho sự phát triển của Bitcoin và các loại tiền điện tử phi tập trung khác?
Vào cuối mùa đông năm 1944 sang đến những tháng đầu năm 1945, khi hầu hết châu Âu nằm trên một đống đổ nát âm ỉ và khi Đức Quốc xã của Hitler rút khỏi tất cả các lãnh thổ nó chiếm đóng trước đây để đặt những dấu chân cuối cùng trên đất Berlin, Hitler đã ra lệnh cho một sự rút lui triệt tiêu – người dân Đức bị cho là không còn xứng đáng với những lợi ích của cơ sở hạ tầng, công nghiệp hóa và mọi thứ sẽ bị phá hủy sau sự rút lui của Đức Quốc xã.
Ngay cả Albert Speer, một kiến trúc sư của chế độ Đức Quốc xã phát xít, đã coi đây là một bước đi quá xa. Nhưng những kẻ nịnh bợ bị tẩy não của những gì từng được mệnh danh là “Đế quốc ngàn năm”, đã thực hiện mệnh lệnh Fuhrer cho tới tận cùng cay đắng – phá hủy bất cứ thứ gì có thể để lại giá trị cho quân Đồng minh bao vây các thành phố của nước Đức và chiếm đóng các trung tâm công nghiệp.
Khi Đức Quốc xã rút khỏi những vùng đất mở rộng không ngừng của nước Đức, chúng đã phá hủy các tuyến đường sắt, phá hủy các nhà máy và cây cầu và về cơ bản, để lại cho lực lượng Đồng minh những vùng đất cháy xém và cằn cỗi, trong những gì chỉ có thể được mô tả là một hành động tuyệt vọng, ác ý, và xấu xa.
Tuy nhiên, như kế hoạch tiên phong của Facebook về tiền điện tử Libra của riêng mình, đối mặt với sự phản đối vô song ở Washington, một trong số các công ty công nghệ đang nghe ngóng có thể đang bí mật xem xét việc xúc tiến tiền điện tử độc quyền của họ, đánh giá quá trình tố tụng trên Đồi Capitol là một phần của sự thành công hay thất bại của các sáng kiến như vậy.
Cái gì có thể áp dụng cho người này thì cũng có thể áp dụng được cho người khác
Hôm thứ ba, các nhà lập pháp phe Dân chủ và Cộng hòa Hoa Kỳ, trong một động thái hiếm hoi của tình trạng lưỡng đảng giữa các động thái chính trị ngày càng gây chia rẽ, tra tấn đại diện của Facebook về việc mạng xã hội khổng lồ không chỉ theo dõi dữ liệu cá nhân, cho rằng công ty yếu kém trong xử lý dữ liệu kỹ thuật. ở một vị thế kém có khả năng xử lý tiền kỹ thuật số của riêng mình.
Một thượng nghị sĩ thậm chí đã mô tả kế hoạch của Facebook là “ảo tưởng” và “điên rồ”.
Thượng nghị sĩ Dân chủ và người đàn ông bảo bạn lấy kẹo cao su ra khỏi miệng trong khi nói chuyện với ông ta, Sherrod Brown. (Ảnh: Yahoo Finance/YouTube)
Thượng nghị sĩ Dân chủ Sherrod Brown, thành viên xếp hạng của Ủy ban Ngân hàng Thượng viện dõng dạc nói trong bài phát biểu khai mạc,
“Facebook đã chứng minh qua các vụ bê bối liên tiếp rằng nó không xứng đáng với niềm tin của chúng ta.”
“Chúng ta thật điên rồ khi cho họ cơ hội để thử nghiệm trên tài khoản ngân hàng của mọi người.”
Đối mặt với cơn thịnh nộ của Thượng viện Hoa Kỳ, David Marcus, người điều hành giám sát dự án Libra của Facebook, đã điều trần về các vấn đề liên quan từ cách thức tiền điện tử của Facebook có thể ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ toàn cầu, đến cách xử lý dữ liệu của khách hàng.
Marcus, từng là chủ tịch của PayPal, một trong những nhà cung cấp dịch vụ thanh toán kỹ thuật số đầu tiên trên thế giới, từ năm 2012 đến 2014, đã cố gắng xoa dịu những lo ngại từ cuộc điều trần Thượng viện căng thẳng và đôi khi mang tính thù địch, hứa rằng Facebook sẽ không bắt đầu cung cấp đồng Libra cho đến khi các vấn đề pháp lý được giải quyết, nhưng không bao giờ nói rằng công ty sẽ từ bỏ kế hoạch hoàn toàn, nếu không có được sự chấp thuận theo quy định.
Nhưng những gì có thể trở thành vật cản đường cho tham vọng tiền điện tử của Facebook, có thể cuối cùng sẽ cung cấp cho Bitcoin và các loại tiền điện tử khác một sự thúc đẩy bất ngờ đáng hoan nghênh.
Kẻ thù của kẻ thù
Nếu tham vọng tiền điện tử của Facebook bị chặn đứng, các công ty công nghệ lớn khác có thể hoặc đặt tham vọng tiền tệ kỹ thuật số của họ lên ổ ghi lại hoặc thay vào đó, từ bỏ hoàn toàn việc đẩy mạnh vào lĩnh vực này.
Không giống như các hoạt động phát hành tiền ban đầu (ICO), thứ mà công ty cam kết xây dựng một hệ sinh thái với nhu cầu về các token kỹ thuật số được thúc đẩy bởi giá trị của các nền tảng sắp được xây dựng của họ, nhiều công ty công nghệ đã có sẵn nền tảng hiện có, khi đó một loại tiền kỹ thuật số độc quyền sẽ mang lại ý nghĩa tuyệt đối.
Bạn chỉ cần xem xét gã bán lẻ khổng lồ Amazon để thấy rõ trường hợp sử dụng tiền kỹ thuật số.
Từ việc tăng sức mạnh tiêu thụ nội dung số đến việc mua mọi sản phẩm có thể tưởng tượng được trên hành tinh – đồng tiền kỹ thuật số Amazon sẽ mang lại sự ảnh hưởng của Amazon, không chỉ trên thị trường tài chính, mà đồng thời còn về cách chúng ta xem xét khái niệm tiền tệ.
Ứng viên sang giá cho loại tiền kỹ thuật số của riêng mình. (Ảnh của Simon Steinberger trên Pixabay)
Khi các công ty công nghệ ngày càng chiếm ưu thế và cuộc sống của chúng ta ngày càng bị kỹ thuật số hóa, việc các công ty công nghệ mở rộng việc cung cấp sản phẩm và dịch vụ của họ sang các lĩnh vực khác sẽ thành lẽ tất nhiên – điển hình nhất là tương tác của chúng ta với tiền tệ.
Nhưng như Facebook đã chứng minh, con đường dẫn đến sự thống trị các lĩnh vực bị quy định chặt chẽ khác – đặc biệt là trong việc phát hành tiền tệ – không phải là một điều rõ ràng hay suôn sẻ.
Để chắc chắn, ngay cả khi không phải kiến nghị của các nhà lập pháp Facebook cho phép Facebook phát hành loại tiền kỹ thuật số của riêng mình, các chính trị gia cũng sẽ không coi trọng các công ty công nghệ khác xem xét việc thúc đẩy như vậy.
Cho dù đó là Google hay Amazon, Apple hay Microsoft, các công ty sở hữu hệ sinh thái và cơ sở người dùng toàn cầu nắm giữ sức ảnh hưởng đáng kể, đặc biệt nếu họ phát hành tiền tệ của riêng mình.
Một trong những nguồn thu lớn nhất của bất kỳ chính phủ nào liên quan đến khả năng có chủ quyền và một trong những đặc quyền lớn nhất là phát hành đồng tiền riêng của mình – một quyền lực mà không chính phủ nào mong muốn bị làm suy yếu.
Thậm chí tệ hơn là khi tiền điện tử của Facebook – Libra có tiềm năng thay thế các loại tiền tệ khác, nhờ vào phạm vi và tầm ảnh hưởng toàn cầu của nó. Nhưng tác động của các nhà lập pháp thúc đẩy ngăn chặn việc các công ty công nghệ xâm phạm quyền hạn phát hành tiền tệ độc quyền của họ – một phương pháp tiếp cận “tiêu thổ” có khả năng làm giảm tham vọng tiền kỹ thuật số của các công ty công nghệ khác – có thể thay vào đó, mang đến cơ hội bất ngờ cho tiền điện tử.
Zero-sum Game
Do tính chất phi tập trung của hầu hết các loại tiền điện tử, đặc biệt là Bitcoin, chính quyền trung ương sẽ gặp khó khăn hơn rất nhiều trong việc tìm ra một yếu điểm để chấm dứt sự tồn tại của một loại tiền tệ như vậy – không có “nhân viên của Bitcoin” nào phải nhận trát hầu tòa tới Đồi Capitol hoặc bị điều trần trước Thượng viện và Hạ viện.
Việc không có máy chủ trung tâm và đóng cửa các giàn khai thác mang lại sức mạnh bảo mật mạng Bitcoin trong một khu vực có thẩm quyền, cũng có nghĩa là các máy chủ khác có thẩm quyền khác sẽ lấp đầy khoảng trống.
Và ngay cả Nghị sĩ Hoa Kỳ ông Patrick McHenry cũng thừa nhận như vậy khi nói chuyện với CNBC’s Squawk Box,
“Tôi nghĩ rằng không có gì giết chết được Bitcoin. Ngay cả người Trung Quốc, với tường lửa và sự can thiệp cực độ của họ vào xã hội cũng không thể giết chết Bitcoin.”
Sự nhượng bộ rất có ý nghĩa, đặc biệt là khi bạn cho rằng người Trung Quốc có thể kiểm soát và kiểm duyệt internet một cách hiệu quả trong biên giới của chính họ, tuy nhiên cho đến nay khả năng loại bỏ Bitcoin vẫn còn tương đối hạn chế.
Chỉ riêng nhận xét đó, theo một số nhà phân tích, đã đủ để đưa giá Bitcoin trở lại trên 10.000 đô la Mỹ, sau khi lao xuống dưới ngưỡng tâm lý quan trọng chỉ vài tuần trước đó.
Và nó có thể không dừng tại việc chính quyền trung ương không thể dập tắt Bitcoin khiến Bitcoin và anh em của nó sinh sôi nảy nở.
Khi các chính phủ trở nên mất tập trung bởi các công ty công nghệ như Facebook, kẻ đang tiến hành phát triển tiền điện tử của riêng mình, các loại tiền điện tử phi tập trung như Bitcoin có cơ hội phát triển tương đối và gần như không bị ảnh hưởng, và có lẽ tiếp sức cho sự phát triển của điều khiến các nhà lập pháp cảnh giác nhất khi nói đến tiền điện tử – việc tạo điều kiện cho hoạt động rửa tiền và hoạt động tội phạm.
Mặc dù các công ty công nghệ thiên về lợi nhuận không thể tự mình trông chờ vào cảnh sát một cách hợp lý, việc các nhà quản lý tập trung vào trái cây tầm thấp – các công ty mục tiêu có thể nhắm tới được, sẽ khiến họ đứng chân, nếu và khi tiền điện tử thay thế các loại tiền kỹ thuật số được phát hành tập trung. Trong bối cảnh đó, thay vì cố gắng ngăn chặn tham vọng tiền điện tử của Facebook, sẽ thực sự có ý nghĩa hơn đối với việc ổn định tài chính và tiền tệ khi các nhà lập pháp tích cực theo đuổi các phương tiện và công cụ giám sát tiền điện tử được phân cấp một cách hiệu quả hơn, nhằm ngăn chặn việc sử dụng chúng trong các tội phạm tài chính.
Để chắc chắn, nó thậm chí không nhất thiết phải rõ ràng nếu Washington có thể ngăn chặn một cách hiệu quả tham vọng tiền tệ kỹ thuật số của Facebook. Có trụ sở tại Thụy Sĩ, Washington có thể cấm người dùng Hoa Kỳ truy cập và sử dụng loại tiền kỹ thuật số của Facebook, nhưng việc cố gắng ngăn chặn những người dùng tại các quốc gia khác làm điều đó có thể khó khăn hơn nhiều.
Zurich, Thụy Sĩ. Bạn sẽ đến vì fondue, bạn sẽ ở lại vì tính bảo mật ngân hàng.
(Ảnh của Hebi B. trên Pixabay)
Để chắc chắn, Washington có thể sử dụng lệnh đe dọa trừng phạt đáng kể hoặc từ chối truy cập vào các cơ sở ngân hàng của New York, để gây áp lực lên các chính phủ khác, hòng ngăn Facebook sử dụng đồng tiền kỹ thuật số Libra của mình – nhưng những động thái đó không phải là không mang lại hậu quả.
Chính phủ các nước khác có thể phẫn nộ trước sự vi phạm chính trị của Washington và nhận ra rằng sự phụ thuộc quá mức vào đồng đô la như đồng tiền dự trữ thế giới, có thể khiến họ cân nhắc tới việc nắm giữ một loại tiền tệ mà không ai kiểm soát một cách hiệu quả – giống như Bitcoin.
Với tất cả ý định và mục đích, chính sách “tiêu thổ” của Hitler trong những ngày tàn của Đức Quốc xã cũng chỉ phần nào gia tăng sự khốn khổ của một người dân Đức vốn cùng cực.
Thay vào đó, nó làm cho Liên Xô thậm chí kiên quyết hơn trong việc nhắm vào trả thù người dân Đức và tàn bạo trong việc chiếm đóng những gì sau này trở thành Đông Đức.
Hạn chế hoạt động của Facebook trong việc hướng tới việc phát hành loại tiền kỹ thuật số của riêng mình có thể tạo nên hiệu ứng tiêu thổ lên các tham vọng tương tự của các đại gia công nghệ khác – để lại không gian mở cho các đối thủ khác như Bitcoin lấp đầy khoảng trống đó.
